این واحد وسیله‌ای کاربردی تشکیل شده از چند بخش مختلف است که کار فیلتراسیون هوا را برای ابزارهای بادی انجام می‌دهد. ابزارهای بادی از هوای خروجی کمپرسور و یا هوای فشرده از پنوماتیک‌ها استفاده می‌کنند که ممکن است دارای ذرات و آلودگی‌هایی باشد. تمام این آلودگی‌ها می‌توانند روی عملکرد و طول عمر قطعات دستگاه‌های بادی را کاهش دهند. به زبان ساده می‌توان واحد مراقبت را مسئول مراقبت از هوای ورودی فشرده‌ای دانست که وارد عملگرها می‌شود. عملگرها حساسیت بالایی دارند و ورود آلودگی حتی در حجم بسیار اندک، می‌تواند باعث خرابی و اختلال در عملکرد آن‌ها شود. باتوجه به حساسیت بالای این تجهیزات در شهرهایی با آلودگی بالا و یا در مناطقی که هوا شرجی و رطوبت بالا است، وجود واحد مراقبت به منظور کارکرد صحیح عملگرها الزامی است.
بسته به نوع کاربری، این واحدها قادر هستند تا غبار گیری را تا ۰۱/۰ میکرون انجام داده و رطوبت را تا ۹۹ درصد از هوای فشرده شده جذب نمایند. عدم وجود این تجهیزات مراقبتی باعث ایجاد تاثیرات منفی در صنایع مختلف می‌شود که شامل خوردگی لوله‌ها و خرابی و تخریب دستگاه‌ها و غیره است. همچنین گاهی لازم است جریان هوای ورودی با فشار کمتری وارد سیستم شود. همه این موارد ضرورت وجود واحد مراقبت پنوماتیک را نشان می‌دهد. عمل روغن زنی باعث کاهش اصطکاک بین قطعات مختلف شده و به کارکرد صحیح آن‌ها کمک می‌کند. در واحدهای صنعتی مختلف می‌توان بیشتر از یکبار در بخش‌های مختلف از این وسیله کاربردی استفاده کرد.
اجزای مختلف واحد مراقبت پنوماتیک
واحد مراقبت پنوماتیک از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هماهنگ با یکدیگر کار فیلتراسیون هوا را انجام می‌دهند. مهم‌ترین اجزای این واحد شامل:
فیلتر:
هوای فشرده تولیدی از کمپرسور، گرم، کثیف و دارای رطوبت بالایی است که می‌تواند باعث کاهش طول عمر سیلندر و شیرها شود. تا حدودی رطوبت هوا در داخل کمپرسور حین فشرده‌سازی گرفته شده و به صورت مایع در کف کمپرسور جمع می‌شود، اما مقداری از رطوبت همچنان در داخل هوا وجود دارد. کار فیلتر تمیز کردن این هوای فشرده است و این کار را با تحت فشار قرار دادن و گرفتن ذرات جامد و سیالاتی چون آب و روغن انجام می‌دهد. این فیلتر در نزدیکی سایر اجزای این واحد از جمله رگلاتور، روغن زن، شیر کنترل و عملگرهایی چون سیلندر و موتور نصب می‌گردد. چیزی که در مورد این فیلتر اهمیت دارد، تخلیه به موقع محفظه پایینی آن است، تخلیه این قسمت به صورت دستی و یا اتوماتیک صورت می‌گیرد. آلودگی‌های گرفته شده توسط فیلتر در این بخش جمع شده و اگر تخلیه نشود دوباره آلودگی‌ها وارد هوا می‌شوند. اندازه منافذ موجود روی فیلتر عامل اصلی در تعیین سایز ذرات گرفته شده از هوا است.
رطوبت گیر:
عملکرد آن تا حدودی شبیه به فیلتر است چراکه کار اصلی این رطوبت گیر، تصفیه هوا از رطوبت است. هر فیلتری که استفاده می‌شود قابلیت خاصی دارد و هر کدام قادر است ماده خاصی را از هوا جذب و سپس خارج کند. بخش رطوبت گیر از یک فیلتر تشکیل شده است که بسته به کاری که انجام می‌دهیم و میزان حساسیت تجهیزات، قادر است رطوبت را از هوا بگیرد. برای کارهایی که حساسیت زیادی دارند و رطوبت ممکن است باعث خرابی محصولات شود، نصب فیلتر رطوبت گیر لازم است اما در جایی که نیازی به حذف کامل رطوبت از هوا نباشد همان فیلتر معمولی و استاندارد کفایت می‌کند.
رگلاتور:
رگلاتور در زبان فارسی به معنای تثبیت کننده است و کار رگلاتور هم تثبیت فشار است. در واقع رگلاتور نوعی شیر کنترل فشار است که هدف از قرار گیری آن در واحد مراقبت، ثابت نگه داشتن فشار سیستم بدون توجه به فشار اولیه است. توسط این شیر می‌توان فشار هوا را در ناحیه مورد نظر تنظیم کرده و با استفاده از قابلیت قفل کردن شیر کنترل رگلاتور، می‌توان آن را در محل مشخصی ثابت نگه داشت. بین قطعات سازنده رگلاتور، روانکاری صورت نمی‌گیرد و نکته مهم جهت حفظ عملکرد صحیح و افزایش طول عمر این قطعه، چرب کردن دیافراگم آن به صورت دوره‌ای است. رگلاتور به گیج اندازه گیری فشار هوا مجهز است که فشار را لحظه‌ای اندازه گیری کرده و به صورت آنالوگ یا دیجیتال نمایش می‌دهد. دامنه تحمل فشار باد برای هر رگلاتورها به صورت بازه مشخص می‌شود که برای هر مدل رگلاتور متفاوت است و کاربران متناسب با نیاز خود باید از رگلاتور مناسبی استفاده کند.
روغن زن:
یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های واحد مراقبت پنوماتیک روغن زن است که وظیفه مهمی را برعهده دارد. کار این بخش از بین بردن اصطکاک و افزایش سرعت دستگاه و بهبود کارایی آن است. روغن زن باعث روانکاری اجزایی چون سیلندر، سوپاپ و موتور که بخش‌های اصلی واحد مراقبت پنوماتیک هستند، می‌شود. عملکرد روغن زن به این شکل است که با حالت اسپری مانند، روغن را به جریان هوای فشرده شده زده و باعث روان شدن قطعات داخلی می‌شود. در واحد مراقبت، روغن زن اخرین قطعه نصب شده است چراکه پس از اینکه از فیلتر عبور می‌کند، خشک می‌شود و پس از اینکه به روغن زن می‌رسد، به روغن آغشته می‌شود و بدین ترتیب از برخورد هوای خشک با شیر و جک جلوگیری می‌شود. هوای خشک به دلیل ایجاد اصطکاک بالا، باعث آسیب به بخش‌های مختلف شده و بازدهی و طول عمر آن‌ها را کاهش می‌دهد.
عملکرد مناسب روغن زن باعث می‌شود تا هزینه نگهداری واحد پنوماتیک کنترل شود. نوع روغن استفاده شده تاثیر زیادی در روغن زنی و کاهش اصطکاک دارد. روغن‌های هیدرولیک در اینجا کاربردی نداشته و بهترین گزینه استفاده از روغن ۱۰، روغن چرخ خیاطی و روغن‌هایی با پایه نباتی هستند. دقت کنید که استفاده از روغن نامناسب می‌تواند باعث ایجاد گرفتگی و آسیب به سیستم پنوماتیک شود. همچنین انتخاب محل مناسب برای قرارگیری روغن زن اهمیت دارد، به طوری که باید اطمینان حاصل کنیم که به همه قطعات داخلی سیستم به مقدار مناسب روغن می‌رسد. دقت کنید که روغن کاری بیش از حد هم کاربردی نداشته و می‌تواند باعث آلودگی محیط شود.
- ۰۲/۰۷/۰۵